Telefon(0090505) 626 88 99
Anasayfa » Obezite Cerrahisi » Gastrik Bypass Diyeti (Metabolik cerrahi sonrası beslenme kuralları)
Gastrik Bypass Diyeti
Genel Cerrahi Doçenti
Diyabet ve Obezite Cerrahisi
NCR International Hospital
Doktorunuza sorun : +90 (505) 626 88 99
Koordinatöre sorun : +90 (505) 011 88 99
Hastane : +90 (342) 211 99 30 – 1109
TANIM
Gastrik bypass diyeti, mide bypass ameliyatı geçiren kişilerin iyileşmesine ve beslenme alışkanlıklarını değiştirmesine yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
Gastrik bypass ameliyatı, şu anda en çok yapılan bariatrik cerrahilerden biridir. Ameliyatın iki tipi vardır:
- Roux-en-Y Gastrik bypass
- Mini-gastrik Bypass
AMAÇ
- Yediğiniz gıdalarla midenizin gerilmeden iyileşmesini sağlamak
- Küçültülmüş midenizin rahat ve güvenle sindirebileceği küçük porsiyonlarla yemenizi alışkanlık haline getirmek
- Kilo vermeniz ve geri kilo almamanıza yardımcı olmak
- Ameliyattan kaynaklanabilecek yan etkileri ve komplikasyonları önlemek
Gastrik bypass diyeti tipik olarak aşamalı bir yaklaşımı izleyerek, siz iyileştikçe katı gıdaları tükettiğiniz en baştaki durumunuza geri dönmenize yardımcı olur. Bir aşamadan diğerine geçmeniz, ne kadar hızlı iyileştiğinize ve mide ve barsağın değişen yeme alışkanlıklarınıza adapte olabilme kabiliyetine göre değişir. Genellikle ameliyattan yaklaşık 3 ay sonra normal beslenme düzenine geçersiniz.
Gastrik bypas ameliyatından sonra vücudunuzun susuz kalmasını önlemek için yeterli miktarda sıvı tüketmelisiniz, ayrıca açlık ve tokluk hissine özellikle dikkat etmelisiniz.
A. Sıvılar: 1. Aşama
Ameliyattan sonraki ilk gün ve sonraki birkaç gün için:
- Sadece berrak sıvılar içmenize izin verilir
- Yavaş yudumlayın
- Her seferinde yarım veya 1 çay bardağı (50-100 ml) kadar tüketin.
1. Aşamada içebileceğiniz sıvılar:
- Et suyu
- Şekersiz su
- Kafeinsiz çay veya kafeinsiz filtre kahve
- Süt (yağsız veya yağ oranı %1'den az olmalı)
- Süzülmüş çorbalar
- Şekersiz jelatin, puding
- Ezilmiş, püre haline getirilmiş yiyecekler
Birkaç gün sıvı içecekleri sorunsuz olarak tüketebildiyseniz, ezilmiş veya püre haline getirilmiş yiyeceklere başlayabilirsiniz. Bu aşamada yalnızca tanesiz ve yumuşak püre kıvamında, katı gıda parçaları içermeyen yiyecekler tüketebilirsiniz.
Yiyecekleri püre haline getirebilmek için iyi harmanlanabilen gıdaları seçin. Örneğin;
- İki kez çekilmiş kıyma
- Kuru baklagiller
- Balık
- Yumurta
- Yumuşak meyveler ve pişmiş sebzeler
- Süzme peynir
- Katı gıdaları aşağıdaki sıvılarla mutfak robotunda karıştırabilirsiniz:
- Su
- Kaymağı alınmış yağsız süt
- Şeker eklenmemiş meyve suyu
- Et suyu
C. Yumuşak yiyecekler: 3. Aşama
Birkaç hafta boyunca tüketilen pürelerden sonra, doktorunuzun da onayı ile, diyetinize küçük, kolay çiğnenebilen yumuşak taneli yiyecekler ekleyebilirsiniz.
Bu aşamada diyetiniz aşağıdakileri içerebilir:
- Kıyma veya ince doğranmış etler
- Konserve veya yumuşak taze meyveler (çekirdek veya kabukları alınmış olmalı)
- Pişmiş sebzeler (varsa zarları veya kabukları alınmış olmalı)
Bu aşamada da mide bulantısı, kramp tarzında karın ağrıları veya kusma gibi mide-barsak şikayetlerine neden olabilecek bazı yiyeceklerden kaçınmanız gereklidir. Bu yiyeceklerin bazıları şunlardır:
- Fındık ve kuruyemişler
- Patlamış mısır
- Kurutulmuş meyveler
- Gazlı içecekler
- Tahıl karışımından oluşan tatlılar
- Kereviz, brokoli, mısır veya lahana gibi telli veya lifli sebzeler
- Sert veya kıkırdaklı etler
- Kızartmalar
- Ekmek
D. Yeni ve sağlıklı bir diyet: 4. Aşama
Ameliyattan üç, dört ay sonra durumunuza ve tolere edemeyeceğiniz gıdalara bağlı olarak normal sağlıklı bir diyete geçebileceksiniz. Mideniz iyileşme sürecinde olduğu için başlangıçta size dokunan yiyecekleri ilerleyen evrelerde rahatlıkla tüketebildiğinizi göreceksiniz.
Diyet boyunca
Yeterli vitamin ve mineral almanız ve kilo hedefinize ulaşabilmeniz için, gastrik bypass diyeti boyunca her aşamada;
- Yavaş yiyin ve yavaş için. Hızlı yemek ve içmek Dumping Sendromuna neden olabilir. Gıdalar ve sıvılar ince barsağınıza normalden daha hızlı ve daha fazla miktarda girerse bulantı, kusma, baş dönmesi, terleme, karın ağrısı ve ishal oluşabilir. Dumping sendromunu önlemek için Yağ ve şeker oranı düşük yiyecekleri ve sıvıları tercih edin, yavaş yiyin ve yavaş için, yemekten 30 ile 45 dakika önce ve sonra sıvı tüketin. Yemek süresi en az 30 dakika olmalı ve bir su bardağı suyu en az 30 dakada için.
- Yemekleri küçük lokmalarla yiyin. Diyetin ilerlemesi sırasında günde birkaç küçük yemek yemelisiniz ve sıvıları gün boyunca yavaş yudumlayınız (yemeklerle birlikte içmeyin). Başlangıçta günde altı küçük öğünle başlayabilir, daha sonra öğün sayısını dörde düşebilirsiniz ve nihayet normal diyete geçerken üç öğüne geçebilirsiniz. Her öğün yaklaşık yarım veya bir kase yemekten oluşmalıdır. Sadece önerilen miktarı yediğinizden emin olun ve tamamen doymadan yemeyi kesin.
- Sıvıları öğünler arasında için. Vücudun susuz kalmasını önlemek için günde en az 6 – 8 bardak (1.5 – 2 litre) su içmelisiniz. Yemeklerle beraber sıvı içmeniz halinde karın ağrısı, bulantı, kusma ve aynı zamanda Dumping sendromu ile karşılaşabilirsiniz. Ayrıca yemek saatinde veya hemen öncesinde çok fazla sıvı tüketmeniz, midenizi aşırı dolu hissetmenize neden olarak, besin açısından zengin gıdaları tüketmenizi engelleyebilir.
- Yiyecekleri çok iyi çiğneyin. Midenizin barsakla birleştirildiği yerdeki açıklık genellikle küçük olduğundan, büyük lokmalar burayı tıkayabilir. Tıkanıklık nedeniyle yiyecekler barsağa rahat geçemeyeceği için, bulantı, kusma ve karın ağrısına neden olabilir. Bu nedenle küçük lokmalar alın ve iyi çiğneyerek ağzınızda püre haline getirdikten sonra yutun. Eğer lokmaları iyi çiğneyemediyseniz yutmayın.
- Yüksek proteinli gıdalara ağırlık verin. Ameliyattan hemen sonra yüksek proteinli gıdaları tüketmeniz iyileşmenize yardımcı olacaktır. Ameliyattan sonra, az yağlı ve yüksek proteinli gıdalar en iyi uzun vadeli diyet seçeneğidir. İnce kesilmiş veya kıyma şeklinde hazırlanmış dana, kuzu, tavuk ve balıketi ile kuru baklagiller diyetinizde mutlaka olmalıdır. Ayrıca az yağlı peynir, süzme peynir ve yoğurt da iyi protein kaynaklarıdır.
- Yüksek şeker ve yağ içeren gıdalardan uzak durun. Ameliyattan sonra sindirim sisteminiz, yağ içeriği yüksek ve şeker içeren gıdaları tolere etmezi zor olabilir. Aşırı yağlı yiyeceklerden ve tatlılardan (kızarmış yiyecekler, dondurma ve şekerlemeler) uzak durun. Alkolsüz içeceklerin şekersiz olanlarını ve süt ürünlerini tercih edin.
- Her defasında yeni yiyecekler deneyin. Ameliyattan sonra bazı yiyecekler bulantı, kusma ve ağrıya neden olabilir ve mideyi tıkayabilir. Gıdaları tolere edebilme kabiliyeti kişiden kişiye değişir. Her defasında yeni bir yiyecek deneyin ve yutmadan önce çok iyi çiğneyin. Herhangi bir yiyecek rahatsızlık verecek olursa yemeyin. Bir süre sonra tekrar deneyebilirsiniz ve zaman geçtikçe bu gıdanın artık rahatsız etmediğini göreceksiniz. Çoğunlukla rahatsızlığa neden olan katı ve sıvı yiyecekler; et, ekmek, çiğ sebze, kızarmış yiyecekler ve gazlı-şekerli içeceklerdir.
- Önerilen vitamin ve mineral takviyelerini kullanın. Ameliyat nedeniyle ince barsağınızın bir kısmı atlandığından, yediğiniz yiyeceklerin bir kısmı emilemeyebilir. Bu nedenle en azından bir süre her gün multivitamin takviyesi almanız gerekecektir. Doktorunuz, hangi tür multivitaminlerin sizin için uygun olacağı ve kalsiyum gibi ek hangi takviyelere ihtiyacınız olacağı belirlenmiştir.
Gastrik bypass ameliyatı uzun süreli kilo kaybı sağlar. Kaybedeceğiniz kilonun miktarı yapılan ameliyatın tipine ve yaşam tarzınızda yapacağınız değişikliklere bağlıdır. Fazla kilonuzun yarısından fazlasını iki yıl içinde kaybedeceksiniz.
Gastrik bypass diyeti ameliyat sonrası iyileşmenize ve sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanmanıza ve kilo verme hedeflerine ulaşmanıza yardımcı olacaktır. Ameliyattan sonra sağlıksız beslenme alışkanlıklarınıza geri dönerseniz, fazla kilonuzun tamamını veremeyebileceğinizi veya verdiğiniz kiloların bir kısmını geri alabileceğinizi unutmayın.
Riskler
Gastrik bypass diyetinin en büyük riski diyetin uygun biçimde uygulanmamasından kaynaklanır. Fazla yemeniz veya yememeniz gereken bir şey yemeniz durumunda bazı komplikasyonlar gelişebilir.
- Dumping Sendromu: Bu komplikasyon çoğunlukla şeker ve yağ içeren gıdaları yedikten sonra ortaya çıkar. Bu gıdalar hızlı bir şekilde küçültülmüş yeni midenizden geçerek barsağınıza geçer. Dumping sendromu bulantı, kusma, baş dönmesi, terleme ve nihayetinde ishale neden olur.
- Dehidrasyon (vücudun susuz kalması): Yemeklerle birlikte sıvı almamanız gerektiğinden vücudun susuz kalması söz konusu olabilir. Böyle bir sorun yaşamamak için gün boyunca su ve düşük kalorili içeceklerden 1.5 – 2 litre kadar yudumlayarak içmeniz gerekmektedir.
- Bulantı ve Kusma: Çok fazla veya çok hızlı yemek yerseniz veya lokmaları iyi çiğnemezseniz bulantı başlayabilir ve ardından kusabilirsiniz.
- Kabızlık: Düzenli bir yeme programı izlemiyorsanız, yeterli lifli gıda almıyorsanız veya egzersiz yapmıyorsanız kabız olabilirsiniz.
- Mide barsak birleşim yerinde tıkanıklık: Yeni mide barsak birleşim yerindeki açıklık yiyeceklerle tıkanabilir. Bazen diyet programına uymanız halinde bile tıkanıklık görülebilir. Bu durumda devam eden bulantı ve kusmalar ile karın ağrısı ortaya çıkabilir. İki günden fazla bir süre bu şikayetlerin olması halinde mutlaka doktorunuza başvurun.
- Kilo verememek, geri kilo almak: Eğer gastrik bypass diyeti ile kilo vermekte başarısız olursanız veya geri kilo alırsanız, kalori içeren gıdaları çok fazla alıyor olabilirsiniz. Lütfen diyetisyeniniz veya doktorunuzla görüşünüz.